Name: IMAMƏT
Item: IMAMƏT
Author: sarqiyya

Menyu

Bölmələr

Qurani Kərim [14]	Kitabxana [5]
İslam alimləri [0]	Moizələr [15]
Hədislər [8]	İlahilər [30]
Moizələr [19]	Mərsiyyələr [24]
Rozələr [2]	Xəbərlər [29]
Məqalələr [188]	Dini videolar [11]

Qısa Məktublar

Bizim sual

Sayğac

Onlayn cəmisi 1

Qonaq 1

İstifadəçi 0

Главная » » IMAMƏT

23:48 IMAMƏT
ИМАМӘТ Имамлыг, Аллаһ елчисинин Ислам үммәти үзәриндә дини вә дүнјәви хилафәти демәкдир. Имам, Аллаһын изни илә Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әлејһи вә алеһи вә сәлләм) тәрәфиндән тәјин олунмалыдыр. Она ҝөрә ки, белә бир мәсулијјәти гәбул едәни Пејғәмбәр (сәлләллаһу әлејһи вә алеһи вә сәлләм) даһа јахшы таныјыр. Һәмин сәбәбдән тарихдә пејғәмбәрләрин өзләриндән сонра ҹанишинләрини тәјин етдикләрини мүшаһидә едирик. Аллаһ пејғәмбәри Муса (әлејһиссалам) Јушәбни Нуну өз ҹанишини тә`јин едир. Аллаһ пејғәмбәри Давудун оғлу Сүлејман (әлејһиссалам) Асиф ибини Бәрхијаны өз ҹанишини тә`јин едир. Аллаһ пејғәмбәри Иса (әлејһиссалам) һәвариләри өз ҹанишини тәјин едир. Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әлејһи вә алеһи вә сәлләм) пејғәмбәрлијини е`лан едәндән сонра Әһәд ибни Амир Һәзрәтдән сорушур: "Биз Сизин бүтүн әмрләринизә табејик. Ја Рәсуләллаһ! Аллаһ сизә өзүнүздән сонра ҹанишин тә`јин едибми? (Јә`ни имамәт) Һәзрәт ҹавабында бујурур: "Бәли, тәјин олунуб. Аллаһ истәдијини бу мәгама сечәр!...” Һәмчинин, Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әлејһи вә алеһи вә сәлләм) пејғәмбәрлијә сечилдији вахт Аллаһ-таала тәрәфиндән өз ҹанишинләрини дә тә`кидлә елан етмәси мә`лум олур. Башга јердә Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әлејһи вә алеһи вә сәлләм) өз ҹанишинләринин адларыны тәкбәтәк демәси дә тарихдән мә`лумдур. Онлар, Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әлејһи вә алеһи вә сәлләм) Әһли-Бејтидир (әлејһиссалам), он ики нәфәрдирләр. Биринҹиси имам Әли ибни Әби Талиб (әлејһиссалам) вә сонунҹусу имам Мүһәммәд ибни һәсән Әл-Мәһди Мүнтәзәрдир. (Аллаһ зүһуруну тезләшдирсин). ИСЛАМ ПЕЈҒӘМБӘРИНИН (сәлләллаһу әлејһи вә алеһи вә сәлләм) ӘҺЛИ-БЕЈТИНИН (ӘЛЕЈҺИМУССАЛАМ) ИМАМЛЫҒЫ БАРӘСИНДӘКИ ҺӘДИСЛӘРИНДӘН Мүсәлман алимләринин әксәријјәти Әһли-Бејтин (әлејһиссалам) имамәти барәсиндә Ислам Пејғәмбәриндән (сәлләллаһу әлејһи вә алеһи вә сәлләм) чохлу һәдисләр нәгл едибләр. Онлардан бә`зиләринә ишарә едирик: СӘГӘЛЕЈН ҺӘДИСИ: (ИКИ АҒЫР ӘМАНӘТ) – أيها الناس إني قد تركت فيكم ما إن أخذتم به لن تضلوا بعدى : الثقلين وأحدهما أكبر من الاخر ؛ كتاب الله حبل ممدود من السماء إلى الارض وعترتي أهل بيتي وانهما لن يفترقا حتى يردا علي الحوض فانظروا كيف تخلفوني فيهما "Еј мүсәлманлар! Мән сизин аранызда ики гијмәтли әманәт гојуб ҝедирәм. Әҝәр онлардан јапышсаныз мәндән сонра јолунузу азмазсыныз. Ики бөјүк әманәтдән бири ҝөјләрдән јерә гәдәр јетән Аллаһын китабы Гур`ан, диҝәри исә Әһли-Бејтимдир. Бу ики әманәт Гијамәтдә Көвсәр һовзунда мәнә јетишәнә гәдәр бир-бириндә ајрылмаз! Бахын ҝөрүн онларла неҹә рәфтар едәҹәксиниз?” СӘФИНӘ ҺӘДИСИ: (ҜӘМИЈӘ БӘНЗӘР) – انما مثل اهل بيتي فيكم كمثل سفينة نوح، من ركبها نجا و من تخلف عنها غرق "Мәним Әһли-Бејтимин мисалы сизин аранызда Нуһун ҝәмисинә бәнзәр. Һәр ким минсә ниҹат тапар, амма һәр ким дала галса һәлак олар!” Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әлејһи вә алеһи вә сәлләм) бујурур: Мәндән сонра он ики имам олар вә һамысы да гурејшдәндир. ОН ИКИ ИМАМЛАР (ӘЛЕЈҺИМУССАЛАМ) Имам Әли ибни Әби Талиб (әлејһиссалам) Имам Һәсән ибни Әли ибни Әби Талиб (әлејһиссалам) Имам Һүсејн ибни Әли ибни Әби Талиб (әлејһиссалам) Имам Әли ибни Һүсејн Зејнал-Абидин (әлејһиссалам) Имам Мүһәммәд ибни Әли әл-Багир (әлејһиссалам) Имам Ҹә`фәр ибни Мүһәммәд Әс-Садиг (әлејһиссалам) Имам Муса ибни Ҹә`фәр әл-Казим (әлејһиссалам) Имам Әли ибни Муса әр-Риза (әлејһиссалам) Имам Мүһәммәд ибни Әли әл-Ҹавад (әлејһиссалам) Имам Әли ибни Мүһәммәд әл-Һади (әлејһиссалам) Имам әл-Һәсән ибни Әли әл-Әсҝәри (әлејһиссалам) Имам Мүһәммәд ибни әл-Һәсән, әл-Мәһди әл- Мүнтәзәр (әлејһиссалам) Бизим он ики имамларымыз бунлардыр. Она ҝөрә дә Һагг мәзһәб олан шиә мәзһәбинә "он ики имамчы шиәләр” мәзһәби дејирләр. Бунлардан башга һеч бир Әли өвладына, салеһ шәхсләрә вә алимләрә Аллаһ дәрҝаһында һансы мәгамда олурларса олсунлар "имам” ләгәби илә мүраҹиәт доғру дејилдир. Мәсәлән, һәзрәт Әлинин (әлејһиссалам) оғлу һәзрәт Аббаса, Һәмзәјә вә Һади адлы өвладларына "имам” – дејилмәси дүзҝүн дејилдир. Доғрудур ки, бә`зи вахтлар бә`зи алимләрә дә "имам” сөзүнү нисбәт верирләр. Бу сөзлә мәгсәд һәмин мә`сум вә хәлифә нәзәрдә тутулмур. Бәлкә дә даһи алим вә рәһбәр кими шејләр нәзәрдә тутулур. Бә`зи вахтлар белә сөзләрә ҝөрә ихтилафлар да олур. Бу ихтилафлардан чәкинмәк лазымдыр. Исламда ахундалар вә моллалар дедикдә иман вә тагва әһли олан алимләр нәзәрдә тутулур. Иман әһли олмајан инсанын нә гәдәр елми олса она алим вә ја молла демак олмаз. Гуран бела елми оланлара «белиндә јук дашјыан улағ» ады верир. Гуранда вар: «Охујуб өјрәндикдән сонра һөкмләрини лазымынҹа јеринә јетирмәјәнләр) белиндә чохлу китаб дашыјан (лакин онларын ичиндә нә јазылдығыны билмәјән, онлардан фајдаланмағы баҹармајан) улаға бәнзәрләр.” Ҹума сурәси-5-ҹи ајә) Амма елми олуб әмәли олан ахунд вә молла алимләр һаггында мәтләб будур: ИСЛАМДА ЕЛМ ВӘ АЛИМИН ФӘЗИЛӘТИ Ислам дини һәјатын бүтүн саһәләриндә олдуғу кими, тә᾽лим вә тәһсил саһәсиндә дә бә᾽зи үсул вә ганунлар мүәјјән етмишдир. Онлардан бә᾽зиләри мүәллимләрин тәдрисинә, бә᾽зиләри шаҝирдләрин әхлаг вә давранышларына, бә᾽зиләри дә шаҝирдләрлә мүәллимләрин гаршылыглы мүнасибәтләринә аиддир. Нөвбәти дәрсләримиздә бу һагда әтрафлы сөһбәт ачаҹағыг. Лакин һәр шејдән әввәл диггәтинизи исламын елм саһибләринә вердији гијмәтә ҹәлб едирик. ГУР᾽АНЫН ЕЛМ ВӘ АЛИМЛӘРӘ ВЕРДИЈИ ГИЈМӘТ 1. Пејғәмбәрә (с) назил олан илк ајәләрдә Аллаһ-таала јарадылышын неҹәлији һагда хәбәр вердикдән сонра, бәшәријјәтә бәхш олунан илк не᾽мәтин мәһз елм олмасыны бујурур. «[Ја Пејғәмбәр! Гур᾽ани-кәрими бүтүн мәхлугаты] јохдан јарадан Рәббинин ады илә [Бисмиллаһ дејәрәк] оху! О, инсаны лахталанмыш гандан јаратды. [Ја Пејғәмбәр!] Оху! Сәнин Рәббин ән бөјүк Кәрәм саһибидир! О Рәббин ки гәләмлә [јазмағы] өјрәтди. О Рәббин ки, инсана билмәдикләрини өјрәтди». 2. Аллаһ-таала елм саһибләрини башгаларындан үстүн тутур. «...Аллаһ да сиздән иман ҝәтирәнләрин вә [хүсусилә] елм бәхш едилмиш кимсәләрин дәрәҹәләрини уҹалтсын...» 3. Һикмәт саһибләринә бөјүк не᾽мәт нәсиб олмушдур. «...Кимә һикмәт бәхш едилмишсә, она чохлу хејир (әбәди сәадәт) верилмишдир...» Һикмәтә наил олмағын јолларындан бири дә елм вә аҝаһлыг әлдә етмәкдир. 4. Гур᾽ан нөгтеји-нәзәриндән елм саһибләри беш хүсусијјәтә маликдирләр: а). Иман; «...Елмдә гүввәтли оланлар исә: Биз онлара иман ҝәтирдик, онларын һамысы Рәббимиз тәрәфиндәндир...» б). Төвһид; «Аллаһ Өзүндән башга һеч бир танры олмадығына шаһиддир...» в). Аллаһ горхусундан гәм-гүссә; «Ондан әввәл елмә чатмыш кәсләр јанларында Гур᾽ан охундуғу заман үзү үстә сәҹдәјә гапанарлар» г). Тәвазөкарлыг; Јухарыдакы ајәләрдә бу һагда данышылды. д). Горху. «...Аллаһдан Өз бәндәләри ичәрисиндә анҹаг алимләр горхар...» ПЕЈҒӘМБӘРИН (С) КӘЛАМЛАРЫНДА ЕЛМ ВӘ АЛИМИН ДӘЈӘРИ 1. «Аллаһ-таала хејир вә сәадәтини истәдији шәхсләри өз дининдә идрак вә дүшүнҹә саһиби едәр». 2. «Үммәтимин алимләри Бәни-Исраил пејғәмбәрләри илә бәрабәрдирләр». 3. «Алимләр пејғәмбәрләрин варисләридир». 4. «Ҝөјләрдә вә јердә оланларын һамысы алимләрин бағышланмасыны истәјәр». 5. «Алимләр инсанлары пејғәмбәрләрин ҝәтирдикләри шәриәтлә һидајәт етдикләри, мүҹаһидләр исә пејғәмбәрләрин ҝәтирдикләринин тә᾽лим олунмасынын кешијиндә дурдуглары үчүн пејғәмбәрлик мәгамына ән јахын олан кәсләрдир». 6. «Гијамәт ҝүнү алимләрин мүрәккәби шәһидләрин ганы илә өлчүләр». 7. «Һәгигәтән јер үзүнүн алимләри ҝөјдәки улдузлара бәнзәјәрләр. Онларын ҝеҹәнин гаранлығында дәниз вә гуруда сачдыглары ишыгла инсанлар өз јолларына давам едәр, сөндүкдә исә јолу азмаг тәһлүкәси илә гаршылашарлар». 8. «Аллаһ-таала Ибраһим (ә)-а вәһј едәрәк бујурду: «Еј Ибраһим! Һәгигәтән Мән Өзүм алимәм, алимләри дә севирәм». 9. «Бир алимин өлүмү бир гәбиләнин өлүмүндән даһа ағырдыр». 10. «Алимләрин мәгамы абид вә пәһризкарларын мәгамындан јетмиш дәфә уҹадыр. Онлар арасындакы мәсафә о гәдәр бөјүкдүр ки, чапар атлар бу ики мәгамын арасыны јетмиш илә гәт едәрләр. Алимләрин онлардан үстүн олмалары бундан ирәли ҝәлир ки, абидләр ибадәтлә мәшғул олдуглары бир һалда Шејтан бид᾽әтчилик мәгсәдилә онлары һагг јолдан аздырмаг истәркән, јајылмагда олан бид᾽әтин гаршысыны мәһз алимләр аларлар». 11. «Мин абидин мөвҹуд олмасына дөзмәк, Шејтан үчүн бир алимин мөвҹуд олмасына дөзмәкдән даһа асандыр». 12. «Аллаһ-таала, динини өјрәнмәк үчүн сә`ј едән шәхсләрә ҝүман етмәдији јердән рузи вериб еһтијаҹсыз едәр». 13. «Гијамәт ҝүнү үч дәстәјә шәфаәт едәрләр: Пејғәмбәрләр, алимләр вә шәһидләр». 14. «Ән ҝөзәл сәдәгә одур ки, инсан елм өјрәниб ону мүсәлман баҹы-гардашларына да тә᾽лим етсин». 15. «Мәләкләр, һәтта гарышга вә дәниздәки балыглар да инсанлара елм өјрәдиб һагг јолу ҝөстәрәнләри алгышлајарлар». 16. «Алимләрин үзләринә нәзәр салмаг ибадәтдир». 17. «Алимин дүнјадан көчмәси ислам дининдә елә бир бошлуг јарадыр ки, ҝеҹә вә ҝүндүзүн бир-биринин јерини дәјишмәси бу бошлуғу долдурмур». ПЕЈҒӘМБӘРИН (С) КӘЛАМЛАРЫНДА ШАҜИРД ВӘ ТӘЛӘБӘЛӘРӘ ВЕРИЛӘН ГИЈМӘТ 1. «Елм өјрәнмәк һәр бир мүсәлмана ваҹибдир». 2. «Елм Чиндә олса белә өјрәнин. Чүнки елм өјрәнмәк һәр бир мүсәлмана ваҹибдир». 3. «Аллаһ-таала елм далынҹа ҝедиб ону әлдә едән шәхсләрә ики мүкафат, елм далынҹа ҝедиб ону әлдә едә билмәјәнләрә исә бир мүкафат бәхш едәр». 4. «Аллаһын Ҹәһәннәм одундан ниҹат тапмыш шәхсләри ҝөрмәк истәјәнләр тәләбәләрә нәзәр салсын. Анд олсун ҹаным әлиндә олан Аллаһа! Елә бир тәләбә јохдур ки, елм әлдә етмәк үчүн алимләрин јанына ҝедиш-ҝәлиш етдикләри заман атдыглары һәр бир аддым бир иллик ибадәтин савабыны газанмамыш олсун. Атдығы һәр бир аддымын мүгабилиндә Ҹәннәтдә онун үчүн бир ев тикиләр. Үзәринә гәдәм басдығы јер белә Аллаһ-тааладан онун бағышланмасыны истәр. Ҝүнүнү баша вурмагла Аллаһ-таала онун бүтүн ҝүнаһларыны бағышлајыб әфв едәр. Мәләкләр шәһадәт верәрләр ки, онлар Аллаһын Ҹәһәннәм одундан ниҹат верән кәсләрдир». 5. «Елмә јијәләнәнләр, санки ҝүндүзләри оруҹ тутуб ҝеҹәләрини ибадәтлә кечирәрләр. Елмдән нәисә өјрәнмәк онун үчүн Әбу Губејс дағы бојда гызыл еһсан етмәкдән даһа хејирлидир». 6. «Елм мәгсәдилә евиндән хариҹ олан шәхс гајыданадәк Аллаһ јолунда олар». 7. «Наданлар арасында олан тәләбә, өлүләр арасында олан диријә бәнзәјәр». 8. «Елм өјрәнәркән дүнјасыны дәјишән тәләбә шәһадәтә наил олмуш олар». 9. «Исламын дирчәлишинә сәбәб олан, елмә јијәләнән шәхсләрлә, Ҹәннәтдә пејғәмбәрләр арасында јалныз бир дәрәҹә фасилә олар». 10. «Мәләкләр тәләбәләрин әлдә етдикләрини елмә разылыг әламәти олараг өз ганадларыны онларын ајаглары алтына саларлар». 11. «Елм өјрәнмәк мәгсәдилә сәфәрә чыхан шәхсләри Аллаһ-таала Ҹәннәтин јолларындан биринә һидајәт едәр». 12. Нәгл олунмуш рәвајәтләрдән бириндә дејилир: Бир ҝүн Пејғәмбәр (с) мәсҹидә дахил олуб орада бә᾽зиләринин ибадәт, бә᾽зиләринин дә өјрәнмәклә мәшғул олдуғуну ҝөрүб бујурур: «Онлар ибадәт едиб Аллаһы чағырыр, бунлар исә елм өјрәнмәклә надан вә ҹаһилләри һәгигәтдән аҝаһ едирләр. Мән дә Аллаһ тәрәфиндән елм өјрәдиб һәгигәти аҝаһ етмәк үчүн ҝөндәрилмишәм». Пејғәмбәр (с) сөзләрини битириб елм өјрәнәнләрә тәрәф ҝедир».
1 2 3 4 5 Категория: Məqalələr \| Просмотров: 3114 \| Добавил: imamrza_asiqi \| Рейтинг: 5.0/1